हामी जनप्रतिनिधि भएको टुलुटुलु हेर्न, समस्यालाई जस्ताको त्यस्तै राख्न होइन – प्रमुख लामा

तपार्इंको राजनीतिक यात्रा कहाँबाट कसरी सुरु भयो ?
मेरो राजनीतिक जीवनको कुरा भन्नुपर्दा २०३६ सालदेखि नै सामाजिक कार्यमा लागेको हो । यसरी विभिन्न कार्यमा सहभागी हुदै २०७९ साल वैशाख मशान्तको बेलामा मलाई नमोबुद्ध नगरपालकाको आम जनताले ठूलो अवसर प्रदान गर्नुभएको छ । यो माया सद्भावको बदलामा जनताको धेरै अपेक्षाहरु पूरा गर्नु छ । त्यसको लागि कामको सुरुवात गरेको छु । त्यसको लागि यस नमोबुद्ध नगरको आवश्यकता, जनताको आवश्यकतालाई विकास तर्फ अहिले विज्ञहरुसँग सल्लाह गर्दै लागिरहेको छु ।
वैशाख मशान्त अघि पार्टीको मान्छे हुनुहुन्यो अहिले नगरको जनप्रतिनिधि हुनुहुन्छ, पाटीको तर्फबाट जनतालाई हेर्ने दृष्टिकोण र अहिले जनप्रतिनिधि भएर जनतालाई हेर्ने दृष्टिकोणमा कतिको फरक पाउनुभएको छ ?
म हिजो पाटी हुँदा पनि एउटा माध्यम हो, संस्था हो । संस्थामा हुँदा पनि जनताको माया उत्तिकै पाइरहेको थिएँ । त्यसबाट अहिले जनप्रतिनिधि हुँदा पनि त्यो भन्दा बढि माया पाइरहेको छु । समाजको हितको निम्ति काम गर्दा कुनै न कुनै माध्यम अवश्य चाहिन्छ । पार्टी त मेरो मुख्य नै भइहाल्यो । त्यसमाथि अहिलै नगरको अभिभावकको दृष्टिकोणकाले जनताको हित र समृद्ध नगर बनाउनको निम्ति लागि परिरहेको छु म अहिले ।
यहाँ नगर प्रमुख भइसक्नुभएको ७ महिना भइसकेको छ, यो अवधिमा के को कामहरु पूरा गर्नुभएको छ ?
पूरा भन्दा भन्दा पनि सुरुवात कार्य अगाडि बढाउने चरणमा छौँ । अव हामीले जेठको १२ गते नियुक्ति पत्र पायौँ । पालिकाको नीति विधि अनुरुप अध्ययन गर्दै संघ र प्रदेशको कार्य र निर्देशिका, नगरकार्यपालिकाको कर्मचारी बुद्धिजिवी तथा अन्य व्यक्तित्वको सल्लाह सहकार्यमा अगाडि बढ्यौँ । फेरि भर्खरै सकिएको संघ र प्रदेशको चुनावमा अलमलियौँ । अव अहिले विभिन्न योजनको कामहरु गर्न टेन्डरको आव्हान भएको छ । उपभोक्ता समितिहरु गठन भएको छ । सम्झौताको कार्यहरु भइरहेको छ ।
नगरको कुन कुन ठाउँमा के के टेन्डर भइरहेको छ, त्यसको जानकारी गराइदिनुस न ।
अव समपुरकको टेन्डर चाहि १ नम्बरदेखि ७ नम्बर सम्म भइरहेको छ । ३,४,५ मा पनि भइरहेको छ । त्यसैगरी खानेपानी वडा नम्बर ७ मा करीव १७ करोडको टेन्डर भइरहेको छ । ८ नम्बरमा पनि त्यस्तै छ । टेन्डर मात्र होइन टेन्डर स्वीकृति भएर काम पनि सुरु भइसेकेको छ । त्यसैगरी ११ नम्बरमा १ करोड १० लाखको काम भइरहेको छ । २ नम्बरमा १ करोड ४० लाखको काम सुरुवात भइरहेको छ । त्यसकारण ती सबै कामहरु पूरा भइसकेपछि तपाईको लोकप्रिय रेडियो मार्फत हामी जानकारी गराउनको निम्ति तत्पर छौँ ।
यहाँले नमोबुद्ध नगरको वस्ती वस्तीमा, घर घरमा गएर बुझ्दा कुन कुन ठाउँमा कस्तो खालको समस्या तथा आवश्यकता भएको पाउनुभयो ?
हामीले विशेषगरी ज्येष्ठ नागरिकको समस्यालाई मध्यनजर गरेर नगरभरिका ज्येष्ठ नागरिकहरुलाई वडा वडाबाट नै सामाजिक सुरक्षा भत्ता वितरण गरिरहेका छौँ । अझ धेरै अशक्त वडासम्म पनि आउन नसक्ने ज्येष्ठ नागरिक तथा अपांगता भएका नागरिकहरुलाई घर घरमै सामाजिक सुरक्षा भत्ता वितरण गर्दै आइरहेका छौँ । स्वास्थ्य सेवालाई नै मध्यनगर गरेर आँखाका रोगीहरुलाई निःशुल्क रुपमा आँखा शिविर तथा जटिल समस्या भएकाहरुलाई पनि उपचारको व्यवस्था गरेका छौँ । अपांंगता भएका व्यक्तिहरुलाई अपांगताको प्रकृति हेरेर ह्वील चियर तथा अन्य सामग्री वितरण गरेका छौँ । दम तथा स्वास प्रश्वास सम्बन्धि रोग भएका नागरिकहरुलाई घर घरैमा अक्सिजन पुर्याउने कार्य गरेका छौँ । सुत्केरी महिला दिदीबहिनीहरुलाई निःशुल्क एम्बुलेन्स सेवा प्रदान गरेका छौँ यस्तै साना तिना तथा महत्वपूर्ण कुराहरुका निम्ति सेवा प्रदान गर्ने काम गर्दै आइरहेका छौँ ।
यो आर्थिक वर्षको असार मसान्त सम्ममा के कस्ता कार्यहरु सम्पन्न गर्ने यहाँको लक्ष्य रहेको छ ?
यो आर्थिक वर्ष सम्ममा मैले अघि पनि भने खानेपानी योजना, सडक, शिक्षा, कृषि, महिला, बालबालिका लगायत अन्य क्षेत्रगत रुपले आवश्यकताको आधारमा र निर्धारित बजेट रकमको आधारमा रहेका महत्वपूर्ण योजनाहरु रहेका छन् । त्यसलाई उपभोक्ता समिति तथा ठेकेदार सापहरु सँग समन्वय गरेर तोकिएको समयमा सम्पन्न गर्ने योजना रहेको छ । कतिपय योजनाहरु वहुवर्षिय योजनाहरु पनि रहेका छन् । त्यसलाई पनि हामीले निरन्तरता दिन जरुरी छ । भएको जति पनि योजनाहरु रहेका छन् त्यसलाई भ्रष्टाचारको गन्ध पनि आउन नदिई, पारदर्शी र गुणस्तरय ढंगले सम्पन्न गर्ने हाम्रो लक्ष्य रहेको छ ।
कृषिको क्षेत्रमा मलको समस्या राष्टिय मुद्दाको विषय रहेको छ, तपाई नगरमा आउनुभए पश्चात् भोलीका दिनमा पनि किसानहरु यसरी नै छटपटिनु पर्ला कि समस्या समाधान होला त ?
तपाईले राम्रो प्रश्न सोध्नुभयो, हो पक्कै पनि यो तपाईले भन्नु भए जस्तै राष्टिय समस्याको रुपमा रहेको छ तथापी हामीले यसमा पहल नगरेको होइन । हामीले पहल गरिरहेका छौँ, मलको कोटा बढाउनको निम्ति पनि लागि परिरहेका छौँ । नेपालमै मल छैन भने, गोदाममा नै छैन भने नगरमा मैले चाहेर मात्र नहुने रहेछ । अव आउने दिनमा यस्तो समस्याको न्यूनिकरणको लागि मलको कोटा बढाउने, नगरपालिकामा गोदाम नभएको कारणले गोदाम घर बनाउने नगरवासीको आवश्यकतालाई परिपुर्ति गर्ने तर्फ हामी लागि परिरहेका छौँ । मल पुगेन भने नआत्तिनको निम्ति मेरो नगरवासीमा हार्दिक अनुरोध पनि गर्दछु । अव बोरा फुटाएर होइन बोरा बोरा नै वितरण गर्नको निम्ति पहल भइरहेको छ । मलको विषयमा यदि कसैले अनियमितता गर्यो, मल लुकायो, अथवा भ्रष्टाचार कतै गरेको थाहा भयो भने नगर भित्रको सहकारीमा मैले भनि पनि सकेको छ । सबै किसानहरुलाई आवश्यकताको आधारमा निस्पक्ष रुपले मल वितरण गर्नका लागि पनि भनको छु यसमा त्यस्तै कतै गडबड भएको थाहा पाए भने कानुन बमोजिमको कारवाहि गर्न म तयार छु ।
सामान्य हिसाबले कहिलेबाट सहज रुपमा कृषकहरुले मल प्राप्त गर्न सकिएला ?
त्यस्तो जटिल समस्या छैन । त्यस्तो परि आएमा यसको लागि हामी कहाँ, के, कसरी, को सँग समन्वय गर्नुपर्छ त्यसको लागि प्रदेश तथा केन्द्र सरकार समक्ष कुरा राखेर कृषकहरुको समस्या समाधान गर्ने पक्षमा छु ।
महिला लक्षित कार्यक्रम के छ यहाँको नगरपालिकामा ?
हामीले केहि समय अगाडि लैंगिक हिंसा विरुद्धको १६ दिने अभियानको कार्यक्रम पनि समापन भयो । मैले नगर भित्रको कुनैपनि महिला दिदि बहिनीहरु कुनै पनि हिंसा नपर्नको निम्ति पहल गरिरहेको छु । कुनै पनि समस्या भएको अवस्थामा हाम्रो प्रत्येक वडामा मेलमिलाप केन्द्रहरु पनि रहेको छ । मेलमिलाप केन्द्रमा महिला मात्र नभई कुनै पनि समस्यामा परेको नागरिकले आफ्ना समस्याहरु निर्धक्क साथ राखेर समस्या समाधान गर्न सक्नुहुन्छ । हामीले विभिन्न जनचेतना मूलक कार्यक्रमहरु सञ्चालन गरेर हिंसाजन्य घटनाका क्रियाकलापहरु न्यूनिकरणका लागि पहल पनि गरिरहेका छौँ । यसका लागि सम्पुर्ण नगरवासीको सम्पूर्ण दाजुभाई दिदीबहिनीहरु सचेत हुन आवश्यक , चेतना स्तरमा अभिवृद्धि गर्न आवश्यक छ, म हिंसा गर्दिन र म हिंसा सहन्न भनेर प्रतिवद्धता पनि जनाउन आवश्यक छ । यसको निम्ति एक दिनको कार्यक्रमले एक दिनको पहलले मात्र नभई सबै नागरिकको मानसिक स्तरबाट नै हिंसाजन्य क्रियाकलापहरु हटाई, सुखी, खुसी र समृद्ध समाजको निर्माणमा एक जुट भएर लाग्नको निम्ति आवश्कय रहेको छ र म यस कार्यमा जागरुक भइदिन हुन सम्पूर्ण नमोबुद्ध नगरवासीमा पनि हार्दिक आग्रह गर्दछु ।
हाल पनि छोरा छोरी बिचमा भेदभाव देखिन्छ, यस्ता समस्याको समाधान कसरी सम्भव छ तपाईको नगरमा ?
मैले भन्नु पर्दा नेपालमा यो एक पुरानो बाजा हो, यो पुरानो बाजा विस्थापित हुदैछ । यो भर्याङ मात्रै हो । अव हाम्रो जनताले बुझिसकेको छ, होला एकाध, एक प्रतिशत दुई प्रतिशत होला, म वडा अध्यक्ष ज्यूहरुसँग सल्लाह गरिरहेको छु । समन्वय गरिरहेको छु । कुनैपनि वडामा त्यस्तो हिंसा, दुव्र्यवहार, भेदभावजन्य कार्य भएको छ भने वडाबाट सिफारिस गरेर ल्याउनुहोस् उहाँहरुको आखा खुलाउने उहाँहरुको खुट्टा टेकाउने, हाम्रो दायित्व हो । हामी जनप्रतिनिधि भएको त्यसै टुलुटुलु हेर्न, समस्यालाई जस्ताको तस्तै राख्न होइन, हामीले समाजमा आइपरेका कुनै पनि प्रकारका समस्या समाधान गरेर सहज वातावरण तय गर्न हामी जनप्रतिनिधि भएका हौँ । त्यस्तो भेदभावजन्य समस्या कहि कतै रहेछ भने त्यसलाई नगरबाट हामी नगरको सम्पूर्ण जनप्रतिनिधि तथा कर्मचारी टिमको माध्यमबाट हटाउने मेरो प्रतिवद्धता भयो । कृपया त्यस्तो समस्या छ भने हामी कहाँ ल्याइदिन हुन पनि म हार्दिक अनुरोध गर्दछु ।
भेदभावको कुरा गर्ने हो भने घर परिवार देखि नेतृत्व गर्ने तह सम्म नै एक खालको प्रत्यक्ष वा अप्रत्यक्ष रुपमा भेदभाव छ । अवको दिनमा त्यस्तो खालको भेदभाव आयो भने तपाईलाई सम्झनुपर्यो होइन त ?
अवस्य, नगरभित्रको कुनै पनि नागरिक कुनै पनि किसिमको हिंसा वा भेदभावजन्य क्रियाकलापको शिकार हुनुभएको छ भने कृपया वडाको माध्यमबाट, मेलमिलाप केन्द्रको माध्यमबाट, नगरमा वा सिधै मलाई पनि सम्झन सक्नुहुनेछ । राजनीतिक, सामाजिक, आर्थिक, शैक्षिक, तथा अन्य जुनसुकै क्षेत्रमा कुनै किसिमको भेदभाव वा हिंसा भइरहेको छ भने कृपया आफ्नो समस्यालाई अगाडि राखिदिन हुनको लागि पनि आव्हान गर्दछु । भोलीका दिनमा मेयर उपमेयर हाक्ने महिलाहरुले नै हो । कानुनले पुरुष मात्र बन्नुपर्छ भनेर कही उल्लेख गरेको छैन । त्यसकारण संविधानले दिएको हक अधिकारको सहि सदुपयोग गर्दै सबैको मन जित्न आवश्यक छ । मैले भन्दै पनि आएको छु कि नडराईकन लाग्नुस । कहा के समस्या छ भन्नुस हामी तयार छौँ भन्दै आएको छु ।
अन्त्यमा नमोबुद्ध नगरवासीहरुमा के भन्न चाहनुहुन्छ ?
अन्त्यमा म मेरो नमोबुद्ध नगरवासी सम्पूर्ण आमा,बुवा, दाजुभाई, दिदीबहिनी, सम्पुर्णं मित्र वर्ग, राजनीतिक दल, नागरिक समाज, बुद्धिजिवी वर्ग, मेरा कर्मचारी ज्यूहरुमा तपाईहरु नआत्तिनुस र नमात्तिनुस पनि,गर्नै नसक्ने कुरा केही पनि छैन, हामी सल्लाह र समन्वय गरेर गरौला । प्राथमिकताको आधार विकास निर्माणको कार्य पनि हामी अगाडि बढौला, सबैको समस्या मेरो समस्या हो, समस्या हामी मिलेर नै समाधान गरौला । म अन्त्यमा के भन्न चाहन्छु भने बुद्धको जस्तो चित्त होस, बुद्धको जस्तो विवेक होस् सम्पूर्ण नगरवासीको मैले अमूल्य माया र सहयोग पाएको छु । यसमा कही केही नहुने तलमाथि नहुने कुरामा म विश्वास दिलाउन चाहन्छु । यहाँ सबैजना ढुक्क हुनुहोस् यहाँहरुले प्रदान गर्नुभएको जिम्मेवारीलाई इमान्दारिताका साथ म पूरा गर्छु भन्ने वाचाका साथ अनुरोध गर्दछु । हवस् त धन्यवाद !