काभ्रे / पनौती
पनौती नगरपालिकाले पाठेघरको मुखको क्यान्सर नियन्त्रणका लागि एच पि भि खोप लगाउने भएको छ । सोही बिषयमा पनौती नगरपालिकाको स्वास्थ्य शाखाले एच. पि. भी. खोप अभियान २०८१ अन्तर्गत अभिमुखिकरण तथा अन्तरक्रिया कार्यक्रम पनि सम्पन्न गरेको छ । आज एक कार्यक्रमका बीच स्थानीय तह स्तरीय खोप समन्वय समितिका पदाधिकारीहरु र संचारकर्मीहरुलाई नगरपालिकाको स्वास्थ्य शाखाले अभिमुखिकरण गरेको हो । स्वास्थ्य शाखाका प्रमुख जनक के सीले एच. पि.भि.खोपको बिषयमा प्रस्तुतीकरण गरेका थिए । प्रस्तुतीकरणमा प्रमुख के सि ले एच पि भि एक किसिमको भाइरस भएको र यसले किशोरी तथा महिलाहरुको पाठेघरको मुखको क्यान्सर गराउने बताए । उनले नेपालमा हरेक दिन ४ जना महिलाहरुको मृत्यु पाठेघरको मुखको क्यान्सरबाट हुने अनुमान रहेको बताउदै महिलाहरुमा हुने क्यान्सरहरु मध्य पाठेघरको मुखको क्यान्सर दोस्रो मुख्य कारण रहेको बताए । उनले क्यान्सरबाट महिलाको मृत्यु हुनेमा यो पहिलो मुख्य कारण रहेको बताएका छन् ।
एच पि भि यौन सम्पर्कबाट संक्रमण हुने भाइरस हो । पाठेघरको मुखको क्यान्सर भएमा यौन सम्पर्क पछि रगत आउने तल्लो पेट दुख्ने, योनिबाट गन्हाउने पानी बग्ने,अनियमित रूपमा रगत बग्ने,रक्तअल्पता हुने र कमजोर महसुस हुने जस्ता लक्षणहरु देखिने शाखा प्रमुख केसि बताउँछन । एच. पि.भी. संक्रमण पटक पटक भएर २० बर्षसम्म संक्रमण रहिरह्यो भने पाठेघरको मुखको क्यान्सर हुनसक्छ । साथै उनि पाठेघरको मुखको क्यान्सरबाट बच्न एच पि भि खोप लगाउने र पाठेघरको मुखको क्यान्सरको जाँच गराउनु पर्ने बताउछन । के सी एच.पि.भि.खोपले पाठेघरको मुखको क्यान्सर हुनबाट बचाउछ भन्दै यो खोप कक्षा ६ देखि १० सम्मका छात्राहरु र बिद्यालय नजाने १० देखि १४ बर्ष उमेर समुहका किशोरीहरुले लगाउनुपर्ने बताउँछन् । महिनावारी भएको बेलामा पनि यो खोप लगाउन सकिने बताइएको छ । यो खोप एक मात्रा लगाए पुग्नेछ । नेपालमा हरेक बर्ष २ हजार १ सय ६९ जनालाई पाठेघरको मुखको क्यान्सर हुन्छ भने जसबाट १ हजार ३ सय १३ जना महिलाको मृत्यु हुने गरेको तथ्यांक रहेको छ । क्यान्सरबाट महिलाको मृत्यु हुने यो पहिलो मुख्य कारण हो । त्यसैले ३० बर्ष माथीका सबै महिलाहरुले पाठेघरको मुखको परिक्षण गराउनु पर्ने पनि बताइएको छ ।